EU-landen gaan defensiekrachten bundelen in nieuwe strategie
De lidstaten van de Europese Unie zijn het eens over een nauwere defensiestrategie: het Strategisch Kompas. Hierin staat onder meer dat de EU meer wil investeren in defensie en ervoor wil zorgen dat Europa sneller kan ingrijpen dankzij een flitsmacht van 5000 man.
In het Strategisch Kompas staan de plannen van de EU op het gebied van defensie en veiligheid voor de komende 10 jaar. Het nieuwe plan is onder meer bedoeld om de EU minder afhankelijk te maken van de Verenigde Staten.
Plannen aangescherpt
De onderhandelingen voor deze plannen begonnen al in 2020, en de afgelopen maanden zijn ze nog flink aangescherpt. Dit komt vooral door de oorlog in Oekraïne. Het Strategisch Kompas bevat nu 'hardere taal' tegen Rusland, maar sorteert niet voor op een oorlog met de oosterbuur, zeggen Brusselse bronnen.
De Russische oorlog tegen Oekraïne heeft overeenstemming over het kompas wel vergemakkelijkt en versneld, stelden meerdere defensieministers al eerder.
Wakker geschrokken
De lidstaten waren al wakker geschrokken door de chaotische evacuatie afgelopen zomer uit de door de Taliban ingenomen Afghaanse hoofdstad Kabul. De EU bleek toen te moeten leunen op de Amerikanen. Onder meer de flitsmacht moet daar verandering in brengen.
"De vijandiger veiligheidsomgeving vereist dat we een grote sprong vooruit maken en onze capaciteit en bereidheid om op te treden vergroten", zeggen de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie van de EU-lidstaten. Met het kompas willen ze de 'weerbaarheid versterken en meer en beter investeren in onze defensievermogens'.
De nieuwe snel inzetbare brigade kan de NAVO aanvullen, zegt defensieminister Kajsa Ollongren. Dat militaire bondgenootschap blijft de veiligheid van de Europese lidstaten bewaken, maar de flitsmacht kan bijvoorbeeld 'kleinschaliger conflicten, crises of evacuaties' voor zijn rekening nemen.
Nederland heeft al aangeboden om 'als een van de eersten' deel te nemen wanneer de troepenmacht over drie jaar op de been wordt gebracht.
'Een waterscheiding'
Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken ziet de nieuwe stap als 'een waterscheiding'. Het is wel vereist dat de EU-landen eensgezind blijven, tekent Ollongren aan, want anders wordt de nu afgesproken samenwerking toch weer krachteloos. Die eenheid moeten ze ook zien te bewaren als de dreiging van buitenaf weer afneemt.