Vreselijke beelden uit Boetsja, angst voor wat komen gaat: 'De haat groeit'
Straten vol met lijken, enorme massagraven, mensen met de handen achter hun rug gebonden en een kogel door hun hoofd. De beelden uit het Oekraïense Boetsja gingen vandaag de wereld over. Correspondent Jeroen Akkermans is in Oekraïne en ziet het om zich heen: de haat tegen de Russen groeit. Als dat überhaupt nog kon.
De beelden uit de voorstad van Kiev komen nu naar buiten omdat de Russen daar zijn vertrokken. De Oekraïners hebben de controle van de stad terug en troffen daar de meest vreselijke zaken aan. De burgemeester zegt dat er zeker 300 lijken zijn gevonden in massagraven en dat er tientallen burgers dood op straat lagen. Sommigen zouden door scherpschutters zijn doodgeschoten, maar de Russen zouden ook mensen hebben vastgebonden, om ze vervolgens van dichtbij te executeren.
"De Russen ontkennen bij hoog en laag dat ze hier iets mee te maken hebben", zegt Akkermans vanuit een schuilkelder in Lviv. Het luchtalarm is zojuist afgegaan. "Zij zeggen: het is fake news. Ze zouden de stad allang verlaten hebben dus er zou sprake zijn van een toneelspelletje. De acteurs zouden zich als dood hebben voorgedaan."
'Geen discussie over schuld'
Akkermans: "De Russen stellen dat deze mensen na het maken van de video zo weer zijn weggelopen." Verrast is Akkermans niet door die reactie. Neem bijvoorbeeld het neerstorten van vlucht MH17. Bewezen is de Russen hier schuldig aan zijn. "Maar de Russen hebben hun verantwoordelijk al die jaren ontkend."
Nu dus verwachten dat de Russen wel even schuld zouden bekennen, is een utopie. "Er is geen enkele discussie over schuld of verantwoordelijkheid."
Weinig informatie uit steden onder controle van Russen
De beelden uit Boetsja schijnen wel een nieuwe werkelijkheid over deze oorlog. Een lelijke werkelijkheid, en een die voor erger doet vrezen, zegt Akkermans. "Ik hou m'n hart vast. Want wat gebeurt er allemaal in gebieden die nu onder controle zijn van de Russen?"
Flinke gebieden in het oosten en zuiden van Oekraïne zijn van de Vladimir Poetin en zijn leger, en uit die plekken komt maar zeer mondjesmaat informatie naar buiten. Ook deze beelden uit Boetsja kwamen pas toen de Russen die plek hadden verlaten.
Topje van de ijsberg
"Het is heel moeilijk om er een vinger achter te krijgen", zegt Akkermans. "Deze beelden uit Boetsja zouden het topje van de ijsberg kunnen zijn."
En dat zorgt bij de toch al ziedende Oekraïners voor extra wrok richting Rusland. Het geluid dat Akkermans vooral hoort in zijn omgeving: "Liever een lange oorlog met een overwinning, dan vrede op de korte termijn." Waarom ze dat willen? "Anders komen ze terug." En op dat scenario zit al helemaal niemand in Oekraïne te wachten.
Reacties Rutte, Hoekstra
Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra hebben beiden vol afschuw gereageerd op de beelden uit Boetsja. Rutte zei: "Geschokt door berichten van afschuwelijke misdaden uit gebieden waar Rusland zich uit terugtrekt. Dit moet onderzocht worden en Nederland en onze partners zullen niet rusten tot de daders van oorlogsmisdaden verantwoordelijk zijn gehouden."
Hoekstra liet in een bericht op Twitter weten dat hij 'de moord op onschuldige Oekraïense burgers in Boetsja schokkend en ondraaglijk triest' vindt. "Degenen die verantwoordelijk zijn voor oorlogsmisdaden zullen ter verantwoording worden geroepen."
Ook internationaal werd geschokt gereageerd. Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, wil dat er meer sancties komen tegen Rusland. Net als Rutte is Michel geschokt door de beelden uit Boetsja. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Lizz Truss wil dat de gebeurtenissen in Boetsja als oorlogsmisdaden worden onderzocht en ze zou het Internationaal Strafhof in Den Haag daarbij steunen.
Robert Habeck, de Duitse vicekanselier en minister van Economische Zaken, spreekt van een 'verschrikkelijke oorlogsmisdaad'. Hij roept op tot nieuwe EU-sancties tegen Rusland.