Dynamisch energiecontract populair: 'Je moet het risico kunnen nemen'

Het verschil tussen een vast of variabel energiecontract aan de ene kant en een dynamisch contract aan de andere kant heeft te maken met het tarief. Bij een vast contract spreek je een vaste prijs per kilowattuur (kWh) of kubieke meter (m3) gas af. Bij een dynamisch contract wordt je tarief bepaald op de 'spotmarkt', waarop de prijzen elke dag veranderen.

Steeds meer aanbieders

De energiemotor van Autoriteit Consument en Markt (ACM) laat zien dat dynamische contracten steeds populairder worden. In totaal zijn er nu 22 aanbieders van dynamische contracten, zoals ANWB Energie, NewEnergie en Tibber.

Tibber zegt steeds meer klanten te krijgen. "We zijn in juli officieel begonnen en sindsdien heel hard gegroeid", zegt directeur Rens Schoorl. "Dat heeft ook te maken met de energiecrisis van vorig jaar. Mensen zijn zich bewuster van hun energiekosten en zijn op zoek naar oplossingen om deze te verlagen."

Lager tarief in middag

Bij een dynamisch contract kunnen de prijzen voor gas of elektra per dag of zelfs per uur verschillen. Dit hangt af van de marktprijzen die worden bepaald door vraag en aanbod. Stel nou dat je je kleren wilt wassen. Met een dynamisch contract, kun je dat doen op het moment dat de energieprijzen het voordeligst zijn.

Schoorl: "Bij dynamische energieprijzen betaal je in de middag meestal een lager tarief dan in de ochtend. Als het je lukt om in de middag je was te draaien en je elektrische auto op te laden, scheelt dat geld."

Het financiële aspect speelt niet de enige rol in de keuze voor een dynamisch contract. "Ook willen mensen actiever met hun energieverbruik omgaan. In onze app kun je zien op welk deel van de dag de stroomprijs het laagst is. Ook kun je de app verbinden met bijvoorbeeld een elektrische auto. De app zorgt er dan voor dat deze automatisch tijdens goedkope uren wordt opgeladen."

Vooraf afspreken

In tegenstelling tot een dynamisch contract wordt bij een vast of variabel contract de prijs vooraf afgesproken. 'Nederlanders die in 2020 een vijfjarig energiecontract hebben afgesloten, profiteren nog steeds van de lage energieprijzen destijds', schreef energiedeskundige Martien Visser in zijn column op de website energiepodium. 

Het vooraf afspreken van een bedrag kan voordelig zijn, maar niet altijd. Als de gasprijs daalt – wat nog steeds het geval is – zie je dat niet altijd meteen terug op je rekening. Je moet dan als consument wachten totdat je energieleverancier de prijsdalingen doorberekend. "Bij een dynamisch contract kun je direct profiteren", zegt Schoorl.

Energiedeskundige Martien Visser van de Hanzehogeschool in Groningen houdt de energietransitie goed in de gaten. Hij begrijpt het enthousiasme over de dynamische contracten, maar wil dat toch ook iets temperen. Hij zegt dat dynamische contracten voor sommige groepen aantrekkelijk zijn, maar niet voor iedereen.

Risico kan aantrekkelijk zijn

"Het is leuk voor mensen die het kunnen betalen als de prijzen schommelen. Als je bijvoorbeeld een dynamisch contract neemt voor gas, loop je de kans dat gasprijzen aankomende winter fors gaan stijgen. Je betaalt dan hogere gasprijzen en hebt veel gas nodig. Dat moet je financieel aankunnen."

Maar als je dat risico kan nemen, is het dus aantrekkelijk. "We zien dat de gasprijzen het afgelopen jaar continu dalen. Dan profiteer je met een dynamisch contract als eerste. Dat is de reden dat het ook zo populair is."

Gratis stroom

Soms is er zelfs sprake van gratis stroom. Dan wordt ook wel gesproken over 'negatieve energieprijzen'. Die negatieve energieprijzen ontstaan doordat het aanbod van wind en zonne-energie op dat moment groter is dan de vraag. "Er is dan zoveel productie van zon en wind dat we het in Nederland niet opmaken en ook niet kunnen exporteren." 

Tot vandaag is er in Nederland dit jaar 83 uur sprake geweest van negatieve energieprijzen. Zaterdag komt daar nog drie uur bij:

Visser noemt het een 'soort casino'. "De prijzen kunnen per week verschillen, dat is best lastig. Voor bepaalde groepen is dat leuk, maar voor andere niet. Zij zijn beter af bij een vaste prijs."

Hoe zit het met andere grote energieleveranciers?

Bekende energieleveranciers als Eneco of Vattenfall houden de ontwikkelingen rondom dynamische contracten goed in de gaten. Maar het aanbieden ervan doen ze nog niet.

"Dit is een product dat op de markt is gekomen door de energiecrisis", zegt Rianne de Voogt, woordvoerder van Eneco. "Een dynamisch contract kan een interessante optie zijn door de prijzen die op en neer gaan. We volgen daarom de ontwikkelingen en kijken naar onze mogelijkheden. Of het er op korte termijn aankomt, kan ik niet zeggen."

Ook Vattenfall biedt het nog niet aan. Dat heeft ermee te maken dat dit bedrijf vindt dat een dynamisch contract niet voor ieder huishouden geschikt is. "Je moet bovenop je verbruik zitten als huishouden en je moet de mogelijkheid hebben om je energieverbruik te sturen. Niet iedereen kan de wasmachine of vaatwasser laten draaien op het tijdstip dat de stroomprijs laag is."