Vrees voor weinig resultaten klimaattop, uren tikken weg
De formele laatste dag van de klimaattop in het Braziliaanse Belém, wordt overschaduwd door de vrees dat de top (veel) te weinig gaat opleveren. De veelheid aan onderwerpen die tot nu toe zijn besproken, kan er volgens deelnemers ook toe leiden dat er uiteindelijk bijna niks bereikt wordt.
De top gaat onder meer over het verminderen van CO2-uitstoot, ontbossing, geld voor kwetsbare landen om ze te helpen aanpassen aan klimaatverandering, en over een plan van Brazilië om fossiele brandstoffen af te bouwen.
Maar zowel een brand op het conferentieterrein gistermiddag, als het almaar uitblijven van conceptteksten waar landen hun zegje over kunnen doen, zorgen ervoor dat de kans erg groot is dat de top vandaag nog niet klaar is.
Meer over die brand, die inmiddels geblust is, zie je in deze video:
Moeilijk om balans te vinden
Dat een nieuwe onderhandelingstekst van het Braziliaanse voorzitterschap gisteren lang op zich liet wachten, betekent volgens Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) dat er nog veel gesprekken plaatsvinden tussen de grootste landen.
Eickhout is aanwezig op de top en denkt dat het "moeilijk is om een balans te vinden tussen ambitie, adaptatiegeld, en uitfaseren van fossiel." Ook een nieuwe tekst zal die balans niet meteen hebben, zei hij gisteravond.
"Verwacht een tekst met veel boze reacties, en erna weer veel bilaterale gesprekken (gesprekken tussen twee landen, red)." De kans is groot, aldus Eickhout, dat de top pas eindigt in het weekend.
Roadmap voor afbouwen fossiel
De Europese Unie schaart zich achter het voorstel om fossiele energie nu echt te verminderen. De bedoeling is dat er een concrete routekaart gemaakt wordt voor de afbouw van steenkool, gas en olie. De laatste dagen krijgt deze 'roadmap' steeds meer aandacht op de top in Belém.
Gisteren kwam de EU zelfs met een eigen voorstel, hoe zo'n routekaart zou kunnen werken. Brazilië heeft hem de Mutirão-roadmap genoemd; met mutirão wordt in Brazilië een groepsactie bedoeld, om een gezamenlijk doel te bereiken.
De EU benadrukt dat de routekaart gebaseerd moet zijn "op de best beschikbare wetenschap" van het VN-klimaatpanel IPCC. De hoeveelheid broeikasgassen zoals CO2, die de wereld nog 'mag' uitstoten, voor de opwarming te ver doorschiet, is al bijna op.
Nog maar weinig tijd
Alle CO2 die de mensheid tot nu toe heeft uitgestoten, telt bij elkaar op in de atmosfeer. Daarom is er nog maar heel weinig tijd over, voordat de Parijse klimaatdoelen onhaalbaar worden.
De grootste bron van CO2-uitstoot is het verbranden van steenkool, olie en gas. Daarom begint steeds meer door te dringen dat zonder concrete afspraken over de afbouw daarvan, het klimaat onmogelijk te redden is.
Twee jaar geleden werd op de klimaattop in Dubai al een akkoord bereikt over het verminderen van fossiele brandstoffen. Na bijna dertig jaar onderhandelen over klimaatverandering was dat voor het eerst.
Zeer belangrijke stap
Eurocommissaris Wopke Hoekstra sprak toen van een 'historisch besluit' en een 'zeer, zeer belangrijke stap' in het bereikbaar houden van maximaal 1,5 graad wereldwijde opwarming.
Maar met dit akkoord werd nog niet duidelijk hoe en wanneer landen er concreet mee aan de slag zouden moeten. Wel staat vast hoe groot de noodzaak is, omdat vlak voor de top bekend werd dat er nog altijd te weinig gebeurt om de opwarming tot maximaal 1,5 graad te beperken.
Het proces om hier verdere stappen in te zetten werd gisteren ruw verstoord door een brand op het conferentieterrein, waarna de hele locatie van de klimaattop werd ontruimd. Tienduizenden mensen werden geëvacueerd. Uiteindelijk werden dertien mensen behandeld omdat ze rook hadden ingeademd.
Magnetron mogelijke oorzaak
De brandweer vermoedt dat de brand is ontstaan door een elektrisch apparaat, mogelijk een magnetron. Omdat de locatie van de conferentie nog uren gesloten bleef, zal het de onderhandelingen vermoedelijk flink vertragen.
Intussen zijn vooral vertegenwoordigers uit laaggelegen eilandstaten moedeloos. "Op dit moment verliezen onze mensen hun leven en middelen van bestaan door stormen van ongekende kracht die worden veroorzaakt door de opwarming van de zeeën", zegt Steven Victor, minister van Landbouw, Visserij en Milieu van het eiland Palau.
"Als we Belém verlaten zonder een baanbrekend resultaat op het gebied van aanpassing aan klimaatverandering voor de meest kwetsbaren ter wereld, zal dat een mislukking zijn", zegt hij.
