Afkeurende blikken

Taboe op insuline spuiten? 'Trek je er niets van aan'

Door Esther Maas··Aangepast:
© Eigen fotoTaboe op insuline spuiten? 'Trek je er niets van aan'
RTL

Presentatrice Roxanne Kwant (22) heeft diabetes type 1. Als ze insuline moet spuiten, doet ze dat gewoon in het openbaar. Maar dat was niet altijd zo. "Vroeger keken mensen raar of vroegen: kun je dat niet ergens anders doen? Maar ik trek me er niets van aan, en dat zouden anderen ook niet moeten doen."

Afgelopen weekend deelde Roxanne Kwant een filmpje op Instagram waarop te zien is dat ze in een restaurant zit en niet aarzelt om haar shirt omhoog te trekken en een insulinespuit in haar buik te zetten. "Ik was aan het lunchen met Bas Smit en dacht er eigenlijk niet bij na. Hij deelde het filmpje vervolgens op zijn Instagram." 

Screenshots van de Instagramstory van Bas Smit© Bas Smit
Screenshots van de Instagramstory van Bas Smit

Afkeurende blikken

Al snel stroomden de reacties binnen van mensen die zelf ook diabetes hebben. "Blijkbaar rust er nog een soort taboe op het spuiten van insuline in het openbaar. Veel mensen zeiden dat ze zich er voor schaamden en het daardoor altijd op de wc of een andere ruimte moeten doen."

Hoewel Roxanne er zelf geen moeite meer mee heeft, was dat een paar jaar terug wel anders. "Mensen kunnen je heel raar aankijken, ik kreeg als kind regelmatig afkeurende blikken. Ook van volwassenen, die keken dan heel raar als ik mijn shirt omhoog trok en een naald in mijn buik stak. Terwijl het maar een heel klein naaldje is."

'Kun je dat niet ergens anders doen?'

Ook leeftijdsgenoten hadden er soms moeite mee. "Ik herinner me dat een meisje in mijn klas ooit vroeg: 'Kun je dat niet ergens anders doen?', toen ik mezelf in de klas inspoot met insuline. Ik trok me daar toen niets van aan, maar vond het toch wel rot om te horen."

Ook de Diabetes Vereniging herkent dit soort verhalen. "We zien dat veel patiënten zich schamen om in het openbaar insuline te spuiten. Dat ze op hun werk een smoesje verzinnen om de vergadering te verlaten of naar de wc te kunnen."

Uit de paskamer getrokken

Dat taboe bestaat volgens de vereniging ook omdat er regelmatig misverstanden ontstaan. "Een paar jaar geleden wilde een 17-jarig meisje liever niet in het openbaar insuline spuiten, dus ze deed dat in de paskamer van de Hema. Maar vervolgens werd ze door beveiligers uit het pashokje getrokken omdat die dachten dat ze heroïne aan het spuiten was. Dat is natuurlijk verschrikkelijk."

Volgens de Diabetes Vereniging is de oorzaak van de schaamte vooral door onwetendheid in de omgeving. "Vaak weten mensen niet wat er aan de hand is als ze zo'n spuit zien. Daarom geven we zo veel mogelijk voorlichting en is het ook goed dat iemand als Roxanne zo'n filmpje deelt."

Meten en rekenen

Ook uit de reacties die Roxanne zelf kreeg blijkt dat andere patiënten blij zijn dat ze het filmpje liet zien. "Ouders zeiden dat ze hoopten dat hun kind zich hierdoor niet meer zou schamen en een meisje zei dat ze het fijn vond dat ik op deze manier liet zien dat je leven met diabetes niet altijd makkelijk is, maar dat je wel gewoon alles kunt doen."

Roxanne heeft nu zo'n elf jaar diabetes. Ze laat haar leven er niet door bepalen, maar staat er wel mee op, en gaat er mee naar bed. Letterlijk.

"Zodra ik wakker word moet ik mijn bloed meten. Dan bereken ik hoeveel insuline ik nodig heb, en spuit ik dat. De rest van de dag ben ik bij alles wat ik eet of bij beweging aan het berekenen hoeveel insuline er nodig is om te zorgen dat ik overeind blijf. Ik ben er niet perfect in, maar het gaat goed genoeg. Je leert er in ieder geval goed van hoofdrekenen", lacht ze.

'Vraag het gewoon' 

Tegen mensen die vreemd opkijken als een ander insuline spuit, wil ze zeggen: "Als je je afvraagt wat iemand aan het doen is: vraag het gewoon. Vraag het, of kijk niet zo raar. We zijn namelijk echt de moeilijkste niet en willen je best even uitleggen hoe het zit."

Roxanne zelf trekt zich niets meer aan van rare blikken. "Maar andere meiden nog vaak wel. Tegen hen wil ik ook zeggen: diabetes hebben is al ingewikkeld genoeg. Je moet al met van alles rekening houden, dus trek je vooral niks van al die anderen aan. Doe lekker je ding en zet die spuit waar jij het wil."

Wat doet insuline?

Insuline is een hormoon en regelt de glucosestofwisseling, en speelt een rol bij de vetstofwisseling.

Insuline wordt in de alvleesklier aangemaakt. Bij mensen met diabetes produceert de alvleesklier te weinig insuline. Het gevolg is dat de suikers in het bloed niet worden opgenomen in de cellen om omgezet te worden in energie. Er blijven te veel suikers achter in het bloed, daardoor is de bloedglucosespiegel (ook wel bloedglucose, bloedsuikerspiegel of bloedsuiker genoemd) te hoog.

Een te hoge hoeveelheid bloedglucose uit zich in dorst, veel drinken en vaak plassen, moeheid en lusteloosheid. Omdat het lichaam toch ergens energie vandaan moet halen, gaat het vet verbranden. Dit leidt tot gewichtsverlies en uitademen van een acetongeur.

Dosering

Door een juiste hoeveelheid insuline toe te dienen, gaat het lichaam weer normaal functioneren. Toedienen kan met behulp van een injectiespuit, een insulinepen of een insulinepompje. Het doseren van insuline is een precieze aangelegenheid:

  • Spuit je te weinig insuline, dan wordt je bloedglucosegehalte te hoog (dat heet een hyper). De kenmerken van een te hoog bloedglucosegehalte zijn: vaak plassen, veel drinken, dorst, droge tong, vermoeidheid en slaperigheid.
  • Spuit je te veel, dan wordt je bloedglucose te laag (dat heet een hypo). Een te lage hoeveelheid bloedglucose kan ook het gevolg zijn van grote lichamelijke inspanning, te weinig eten, te laat eten of het spuiten van insuline in een ander lichaamsdeel dan normaal, bijvoorbeeld buik in plaats van bil. De insuline wordt dan te snel opgenomen en de hoeveelheid bloedsuiker daalt sneller dan normaal. De kenmerken van een te laag bloedglucose zijn: honger, bleekheid, beven en zweten, wisselend humeur, vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn.

Bron: Apotheek.nl / Diabetes Vereniging

Lees meer over
Bas SmitRUMAGDiabetesInstagramLink in bio