Hoe zorgelijk is de Braziliaanse coronavariant voor Nederland?
Het coronavirus muteert volop en daardoor ontstaan er soms ook besmettelijkere varianten. Eerder kwam de Britse variant al naar Nederland en nu is ook de Braziliaanse variant in ons land opgedoken. Het lijkt de meest besmettelijke variant tot nu toe te zijn.
P1, zoals de Braziliaanse variant officieel heet, is nu nog naar schatting verantwoordelijk voor 1,5 procent van de besmettingen in Nederland. Een klein aandeel dus, maar dat zal waarschijnlijk snel meer worden. De laatste tijd lijkt deze variant exponentieel te groeien.
In zijn technische briefing aan de Tweede Kamer zei Jaap van Dissel deze week dat het RIVM de besmettelijkheid van de Braziliaanse variant 49 procent hoger schat dan de besmettelijkheid van de 'klassieke' variant. Dat is besmettelijker dan de Britse variant, die 33 procent besmettelijker lijkt te zijn.
Dit klinkt zorgelijk, maar met de vraag of we ons er echt zorgen over moeten maken, wil immunoloog Marjolein van Egmond zich niet bezighouden. "Het is een gegeven. Deze variant is in Nederland en besmettelijke varianten nemen nu eenmaal de overhand. Het is wel goed om na te denken over wat dit kan betekenen voor de vaccinatiestrategie of voor het verlichten van de maatregelen."
De Britse variant werd in december in Nederland aangetroffen en is inmiddels verantwoordelijk voor een ruime meerderheid van de besmettingen. De verwachting is dat het met de Braziliaanse variant hetzelfde zal gaan.
Basisregels beschermen wel
De Braziliaanse variant lijkt besmettelijker te zijn door veranderingen aan het 'spike-eiwit', de stekeltjes van het coronavirus. Die gebruikt het virus om cellen binnen te dringen, en bij deze mutatie hecht het virus zich makkelijker aan menselijke cellen. "Dat maakt het besmettelijker, dan kun je met minder virusdeeltjes iemand anders aansteken."
"Maar het is niet zo dat het zich makkelijker kan verspreiden door lucht of iets dergelijks", zegt Van Egmond. "Dus als mensen zich aan al die basisregels houden, zou dat ook de Braziliaanse variant stoppen. Maar dat gebeurt of kan niet altijd."
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De P1-variant is relatief nieuw, dus zijn er ook nog veel vraagtekens. Er zijn aanwijzingen dat de ziekte harder toeslaat bij jongeren. En in Brazilië bleek dat de kans op herbesmetting groter is geworden door de komst van de P1-variant. Toch loopt er nog onderzoek om vast te stellen in hoeverre dit echt aan de hand is.
Net als naar de vraag of vaccins minder werken tegen de P1-variant. In eerste instantie waren er grote zorgen dat de bestaande vaccins niet bestand zouden zijn tegen deze variant. Maar onderzoek van Oxford suggereerde dat de bestaande vaccins eigenlijk best goed beschermen tegen de nieuwe variant, al beschermen ze minder goed dan tegen de klassieke variant.
De beelden uit Brazilië van overvolle ziekenhuizen en massagraven zijn verontrustend, maar het land is moeilijk met Nederland te vergelijken, zegt hoogleraar medische microbiologie Bert Niesters. "Je hebt daar een president die denkt dat het virus niet bestaat."
Er zijn in Brazilië weinig maatregelen getroffen, de vaccinatiecampagne gaat traag en de ziekenhuizen hebben tekorten aan allerlei materiaal, zoals te zien in deze video:
Er komen meer varianten
De Braziliaanse variant zal overigens niet de laatste variant zijn van het coronavirus, zegt Niesters. Hij wijst erop dat er in heel veel landen niet, of nauwelijks, gevaccineerd wordt, waardoor het virus vrij rondgaat. "Hoe meer het virus rondwaart, hoe meer kans op varianten."
"Er zijn nu ook discussies gaande of we straks een derde prik nodig hebben tegen deze variant", zegt hij. "En je hebt natuurlijk nog meer varianten, zoals de Zuid-Afrikaanse. Ik kan me voorstellen dat je straks een cocktail krijgt, zoals bij de griepprik. Daar zitten ook vier stammen in."